Hệ thống lọc nước khoáng Onsen nhân tạo là một tổ hợp phức tạp các thiết bị và quy trình nhằm tái tạo trải nghiệm tắm khoáng nóng chuẩn tự nhiên Nhật Bản (như tại Motoyu Onsen, Yuno-no-ya Onsen ở Nhật Bản, hay Amare onsen tại Việt Nam)
Việc hiểu rõ cấu tạo và vận hành đúng cách hệ thống này không chỉ đảm bảo chất lượng nước mà còn kéo dài tuổi thọ thiết bị, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Nhiều chủ đầu tư đi trải nghiệm dịch vụ ở các cơ sở, tổ hợp onsen nhân tạo nhưng chưa được trực tiếp xem phòng máy và hệ thống lọc của tổ hợp onsen. Dưới bài viết này chúng tôi cung cấp thông tin đầy đủ về hệ thống lọc và lưu ý khi vận hành onsen nhân tạo. Xem thêm tại đây.

Bể Onsen nhân tạo
I. Cấu tạo chi tiết hệ thống lọc nước khoáng Onsen nhân tạo
Một hệ thống lọc nước khoáng Onsen nhân tạo điển hình bao gồm các thành phần chính sau:
-
Nguồn nước cấp:
- Có thể là nước máy, nước giếng khoan đã qua xử lý sơ bộ.
- Chất lượng nước đầu vào ảnh hưởng trực tiếp đến quy trình và chi phí xử lý.
-
Hệ thống tiền xử lý (Tùy chọn nhưng khuyến khích):
- Thiết bị lọc cặn thô: Loại bỏ các tạp chất rắn kích thước lớn như cát, sỏi, rác…
- Thiết bị làm mềm nước: Giảm độ cứng của nước, hạn chế đóng cặn canxi và magie trong đường ống và thiết bị.
- Thiết bị khử sắt, mangan: Loại bỏ ion kim loại nặng gây màu và mùi khó chịu.
-
Bể chứa nước đầu vào:
- Dùng để chứa nước đã qua tiền xử lý, đảm bảo nguồn cung ổn định cho hệ thống.
-
Hệ thống tạo khoáng nhân tạo:
- Thiết bị hòa trộn khoáng chất: Đây là “trái tim” của Onsen nhân tạo. Các loại khoáng chất tự nhiên hoặc nhân tạo được định lượng và hòa tan vào nước theo một tỷ lệ nhất định để tạo ra thành phần nước khoáng mong muốn (ví dụ: lưu huỳnh, natri bicarbonat, clorua, canxi, magie…).
- Bể chứa dung dịch khoáng đậm đặc: Chứa dung dịch khoáng đã pha sẵn, được bơm từ từ vào dòng nước chính.
- Bộ điều khiển định lượng khoáng: Đảm bảo nồng độ khoáng chất trong nước luôn ổn định.
-
Hệ thống lọc chính:
- Bình lọc cát/Đa tầng vật liệu (Multimedia Filter): Loại bỏ cặn lơ lửng, tạp chất có kích thước nhỏ hơn, làm trong nước. Vật liệu lọc thường bao gồm cát thạch anh, sỏi, than hoạt tính, hạt lọc chuyên dụng.
- Bình lọc than hoạt tính (Activated Carbon Filter): Hấp thụ clo dư, các hợp chất hữu cơ, khử màu, khử mùi, cải thiện vị của nước.
- Thiết bị lọc tinh (Cartridge Filter): Sử dụng các lõi lọc có kích thước lỗ lọc rất nhỏ (ví dụ 1-5 micron) để loại bỏ những tạp chất siêu nhỏ còn sót lại, đảm bảo nước trong suốt tuyệt đối.
-
Hệ thống gia nhiệt:
- Máy gia nhiệt (Heater) hoặc Heat Pump: Nâng nhiệt độ nước lên mức tiêu chuẩn của Onsen (thường từ 38°C – 42°C). Heat pump thường tiết kiệm năng lượng hơn.
- Bộ điều khiển nhiệt độ: Duy trì nhiệt độ nước ổn định trong bể Onsen.
-
Hệ thống khử trùng:
- Đèn UV (Ultraviolet Sterilizer): Diệt vi khuẩn, virus và các vi sinh vật gây hại bằng tia cực tím mà không làm thay đổi thành phần hóa học của nước.
- Máy Ozone (Ozone Generator): Ozone là một chất oxy hóa mạnh, có khả năng khử trùng hiệu quả, đồng thời khử mùi và cải thiện độ trong của nước. Sau khi khử trùng, lượng ozone dư cần được loại bỏ.
- Hệ thống châm hóa chất khử trùng (Clo, Brom): Sử dụng ở liều lượng thấp để duy trì khả năng khử trùng tồn dư trong nước, ngăn ngừa tái nhiễm khuẩn. Cần theo dõi và kiểm soát chặt chẽ nồng độ.
-
Bể Onsen (Bể tắm khoáng):
- Nơi chứa nước khoáng đã qua xử lý để người dùng trải nghiệm.
- Có thể có các hệ thống sục khí, tạo dòng chảy để tăng trải nghiệm.
-
Hệ thống tuần hoàn và cân bằng:
- Máy bơm tuần hoàn: Đưa nước từ bể Onsen trở lại hệ thống lọc để tái xử lý, đảm bảo nước luôn sạch và duy trì chất lượng.
- Bể cân bằng (Overflow Tank/Balancing Tank): Thu nước tràn từ bể Onsen, duy trì mực nước ổn định và cung cấp nước cho máy bơm tuần hoàn.
-
Hệ thống điều khiển trung tâm (PLC – Programmable Logic Controller):
- Giám sát và điều khiển toàn bộ hoạt động của hệ thống: bơm, van, thiết bị gia nhiệt, khử trùng, định lượng khoáng…
- Hiển thị các thông số vận hành, cảnh báo lỗi.
- Có thể tích hợp điều khiển từ xa.

Phòng máy với hệ thống lọc của tổ hợp Onsen nhân tạo
II. Những lưu ý quan trọng khi vận hành hệ thống máy bơm và lọc của Onsen nhân tạo
Vận hành đúng cách hệ thống máy bơm và lọc là yếu tố then chốt để đảm bảo hiệu quả và độ bền của toàn bộ hệ thống Onsen nhân tạo.
-
Đối với máy bơm:
- Kiểm tra trước khi khởi động:
- Đảm bảo máy bơm đã được mồi đủ nước (không chạy khô vì sẽ gây cháy phớt và động cơ).
- Kiểm tra các van đầu vào và đầu ra của bơm đã mở đúng trạng thái.
- Kiểm tra nguồn điện, dây dẫn, các mối nối đảm bảo an toàn và chắc chắn.
- Lắng nghe tiếng động lạ khi bơm khởi động, nếu có cần dừng ngay để kiểm tra.
- Trong quá trình vận hành:
- Theo dõi áp suất: Quan sát đồng hồ đo áp suất ở đầu hút và đầu đẩy của bơm. Áp suất bất thường có thể là dấu hiệu tắc nghẽn, rò rỉ hoặc bơm gặp sự cố.
- Theo dõi dòng chảy: Đảm bảo dòng chảy ổn định, không bị ngắt quãng.
- Nhiệt độ động cơ: Kiểm tra nhiệt độ động cơ bơm, nếu quá nóng cần tìm nguyên nhân (quá tải, thiếu thông gió, vòng bi khô dầu…).
- Tiếng ồn và rung động: Bất kỳ tiếng ồn lạ hoặc rung động mạnh nào cũng cần được kiểm tra và xử lý kịp thời.
- Tránh đóng đột ngột van đầu đẩy khi bơm đang chạy: Điều này có thể gây ra hiện tượng “búa nước”, làm hỏng bơm và đường ống.
- Bảo trì định kỳ:
- Kiểm tra và vệ sinh lưới lọc rác ở đầu hút (nếu có).
- Kiểm tra và bôi trơn vòng bi theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
- Kiểm tra phớt làm kín, nếu có rò rỉ cần thay thế.
- Kiểm tra và siết chặt các bu lông, ốc vít.
- Kiểm tra trước khi khởi động:
-
Đối với hệ thống lọc (Bình lọc cát/Đa tầng vật liệu, Bình lọc than hoạt tính, Lọc tinh):
- Rửa ngược (Backwash) định kỳ: Đây là công việc cực kỳ quan trọng.
- Khi nào cần rửa ngược: Khi chênh lệch áp suất giữa đầu vào và đầu ra của bình lọc tăng cao (theo chỉ dẫn của nhà sản xuất hoặc kinh nghiệm vận hành), hoặc khi lưu lượng nước qua lọc giảm đáng kể, hoặc theo lịch định kỳ (ví dụ: hàng ngày, hàng tuần tùy mức độ sử dụng).
- Quy trình rửa ngược: Thực hiện đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất (thường bao gồm các bước: dừng bơm, chuyển van sang chế độ rửa ngược, chạy bơm rửa ngược, sau đó chuyển sang chế độ xả rửa xuôi rồi mới về chế độ lọc bình thường).
- Thời gian rửa ngược: Đủ để loại bỏ hết cặn bẩn tích tụ trong vật liệu lọc.
- Thay thế vật liệu lọc định kỳ:
- Vật liệu lọc (cát, than hoạt tính): Có tuổi thọ nhất định. Sau một thời gian sử dụng, khả năng lọc và hấp phụ sẽ giảm. Cần thay thế theo khuyến cáo của nhà sản xuất hoặc khi chất lượng nước sau lọc không còn đảm bảo.
- Lõi lọc tinh (Cartridge): Cần được vệ sinh hoặc thay thế khi bị tắc nghẽn (áp suất tăng cao, lưu lượng giảm).
- Kiểm tra chất lượng nước sau lọc: Thường xuyên lấy mẫu nước sau mỗi cấp lọc để đánh giá hiệu quả hoạt động của từng thiết bị.
- Tránh để hệ thống lọc ngừng hoạt động quá lâu mà không có biện pháp bảo quản: Điều này có thể tạo điều kiện cho vi sinh vật phát triển trong vật liệu lọc.
- Rửa ngược (Backwash) định kỳ: Đây là công việc cực kỳ quan trọng.
-
Lưu ý chung cho cả hệ thống:
- Tuân thủ hướng dẫn vận hành của nhà sản xuất: Mỗi hệ thống có thể có những đặc thù riêng.
- Ghi chép nhật ký vận hành: Ghi lại các thông số quan trọng (áp suất, lưu lượng, nhiệt độ, nồng độ hóa chất, thời gian rửa ngược, các sự cố…) để theo dõi và phân tích xu hướng, phát hiện sớm các vấn đề.
- Kiểm tra định kỳ toàn bộ hệ thống: Bao gồm đường ống, các mối nối, van, thiết bị điện, hệ thống điều khiển để phát hiện sớm các rò rỉ, hư hỏng.
- Đào tạo nhân viên vận hành: Đảm bảo người vận hành có đủ kiến thức và kỹ năng để xử lý các tình huống thông thường và khẩn cấp.
- An toàn điện: Hệ thống Onsen có nhiều thiết bị điện hoạt động trong môi trường ẩm ướt, cần đặc biệt chú ý đến an toàn điện, nối đất đầy đủ.
- Quản lý hóa chất: Lưu trữ và sử dụng hóa chất (khoáng chất, chất khử trùng) đúng cách, tuân thủ các quy định an toàn.
- Kiểm tra chất lượng nước Onsen thường xuyên: Đảm bảo các chỉ tiêu về khoáng chất, pH, độ trong, vi sinh… luôn đạt chuẩn.

Phòng máy tổ hợp Onsen Nhân tạo
Việc vận hành và bảo trì đúng cách hệ thống lọc nước khoáng Onsen nhân tạo không chỉ mang lại nguồn nước chất lượng cao, an toàn cho người sử dụng mà còn giúp tối ưu hóa chi phí vận hành và kéo dài tuổi thọ của toàn bộ công trình. Để kinh doanh và vận hành Onsen nhân tạo thành công chủ đầu tư không chỉ phải hiểu rõ mà phải chọn nhà thầu có đủ kinh nghiệm và năng lực. Đặc biệt là lựa chọn nhà thầu có đủ khả năng thiết kế công nghệ. Kovitech là công ty duy nhất tại Việt Nam cung cấp đầy đủ giải pháp từ thiết kế, thi công, vận hành tổ hợp Onsen cả tự nhiên nhẫn nhân tạo. Là đối tác tin cậy của các tập đoàn lớn và các đơn vị vận hành quốc tế.